Daniel đưa ra lời khuyên cho các vua Ba-by-lôn, viết sách để dạy cho các thế hệ. Ông đã trung tín trong các mục vụ được giao, và nhận được sự tôn trọng, yêu mến từ Chúa.
George Washington Carver đã nói rằng sự thành công không chỉ được đo lường ở chỗ vạch kết thúc mà còn là bằng cách nào họ đã vượt qua bao nhiêu trở ngại để đi đến đó. Đa-ni-ên đã đối diện và chiến thắng nhiều kẻ thù, vượt qua những trở ngại để tồn tại và tiếp tục phục vụ Chúa và tuyển dân trong một quốc gia ngoại giáo. G. Campell Morgan đã nói, “Câu chuyện của Đa-ni-ên rất hấp dẫn, bởi vì nó cho thấy những điều người kính sợ Chúa thực hiện được giữa bối cảnh không tin kính.”1
Đa-ni-ên là một thiếu niên khi được đưa tới đế quốc Ba-by-lôn rộng lớn vào năm 605 trước Công nguyên, và chàng trai này đã phục vụ thành công ít nhất là sáu mươi năm trải qua bốn triều đại.
Những thanh niên này (4 người) được ban cho các tên mới có liên hệ đến các thần tượng của người Ba-by-lôn.
Các thực phẩm của người Ba-by-lôn có thể đến từ các loài thú vật không thanh sạch, hoặc đã được dâng cho các hình tượng.
Ba bạn người Hê-bơ-rơ của Đa-ni-ên là những thanh niên ưu tú, được dạy dỗ trong gia đình tin kính, họ biết điều này: “Khá cẩn thận giữ tấm lòng của con hơn hết. Vì các nguồn sự sống do nơi nó mà ra.” (Châm ngôn 4:23). Bản dịch Kinh Thánh New Living Translation dịch câu này là: “Trên hết mọi điều phải giữ gìn tấm lòng của bạn, bởi vì nó sẽ ảnh hưởng đến tất cả những gì bạn làm.”
Lời cầu nguyện xưng tội của Đa-ni-ên được ghi lại trong chương 9, cùng với lời cầu nguyện của E-xơ-ra chương 9, Nê-hê-mi chương 9 là gương mẫu của những tấm lòng ăn năn và hạ mình trước mặt Chúa.
Đức tin vào Chúa thì không cần phải sử dụng đến kế hoạch khôn ngoan theo ý riêng. Đa-ni-ên cầu xin Chúa trực tiếp hướng dẫn ông. Ông trả lại những âm mưu của kẻ thù (những kẻ tìm cách ném ông vào hang sư tử) cho chúng. “Theo lệnh vua, những kẻ đã kiện Đa-ni-ên ấy cùng con cái và vợ họ đều bị điệu đến quăng vào hang sư tử. Khi họ chưa đến dưới đáy hang, thì những sư tử đã vồ lấy và xé xương hết thảy” (Đa. 6:24).
Phước hạnh thứ nhất dành cho Đa-ni-ên và cũng cho tất cả chúng ta là đặc ân dâng vinh hiển về Đức Chúa Trời.
ông biết được giấc mơ của vua Nê-bu-cát-nết-sa và giải nghĩa nó ra (Đa-ni-ên 2). Điều này khiến cho vua tôn trọng Đa-ni-ên, nhà vua tuyên bố, “Quả thật, Đức Chúa Trời của Đa-ni-ên là Đức Chúa Trời của các thần, và là Chúa của các vua; chính Ngài là Đấng tỏ ra những sự kín nhiệm, vì Đa-ni-ên đã có thể tỏ ra sự kín nhiệm nầy” (Đa-ni-ên 2:47).
Trong chương bốn Đa-ni-ên giải thích về một “cây cao lạ thường” mà vua Nê-bu-cát-nết-sa nhìn thấy trong giấc mơ. Và lời giải thích này trở thành hiện thực ngay sau đó. Nê-bu-cát-nết-sa phải sống như súc vật trong bảy năm, và rồi được phục hồi trở về với ngai vàng của mình. Kinh Thánh ghi lại: “Đến cuối cùng những ngày đó, ta đây, Nê-bu-cát-nết-sa, ngước mắt lên trời, trí khôn đã phục lại cho ta, và ta xưng tạ Đấng Rất Cao. Ta bèn ngợi khen và làm sáng danh Đấng sống đời đời, uy quyền Ngài là uy quyền còn mãi mãi, nước Ngài từ đời nọ đến đời kia….Bây giờ, ta, Nê-bu-cát-nết-sa, ngợi khen, tôn vinh, và làm cả sáng Vua trên trời; mọi công việc Ngài đều chân thật, các đường lối Ngài đều công bình; và kẻ nào bước đi kiêu ngạo, Ngài có thể hạ nó xuống” (Đa. 4:34, 37)
Trong chương 6 của sách Đa-ni-ên, khi vua Đa-ri-út biết rằng Đa-ni-ên bình an vô sự trong hang sư tử, sự nhận thức của nhà vua đã thay đổi, “Bấy giờ, vua Đa-ri-út viết cho hết thảy các dân, các nước, các thứ tiếng ở khắp trên đất rằng: Nguyền cho sự bình an các ngươi được thêm lên! Ta ban chiếu chỉ rằng, trong khắp miền nước ta, người ta phải run rẩy kính sợ trước mặt Đức Chúa Trời của Đa-ni-ên; vì Ngài là Đức Chúa Trời hằng sống và còn đời đời. Nước Ngài không bao giờ bị hủy diệt, và quyền Ngài sẽ còn đến cuối cùng. Ngài cứu rỗi và giải thoát, làm những dấu lạ sự lạ ở trên trời dưới đất, đã cứu Đa-ni-ên khỏi quyền thế sư tử.” (Đa. 6:25-27).
Thiên sứ Gáp-ri-ên từ thiên đàng xuống và truyền bảo Đa-ni-ên, “ngươi được yêu quí lắm” (Đa. 9:23). Cụm từ này được lặp lại trong Đa.10:11, 19. Và tất cả các tín nhân ngày nay có thể vui hưởng tình yêu đặc biệt từ Đức Chúa Trời nếu họ làm theo những gì Đa-ni-ên đã làm: cầu nguyện, suy ngẫm Lời Chúa, kính yêu Chúa hết lòng và vâng phục Ngài.
Ông hiểu thời khóa biểu và đồng hồ của Đức Chúa Trời khi suy ngẫm Giê-rê-mi 25:11-12, “Cả đất nầy sẽ trở nên hoang vu gở lạ, các nước nầy sẽ phục sự vua Ba-by-lôn trong bảy mươi năm. Đức Giê-hô-va phán: Khi bảy mươi năm ấy sẽ mãn, ta sẽ phạt vua Ba-by-lôn và dân người, vì cớ tội ác chúng nó. Ta sẽ phạt xứ người Canh-đê và biến thành một nơi hoang vu đời đời.”
Đa-ni-ên đã cầu nguyện và tâu với vua Si-ru về kế hoạch của Đức Chúa Trời. Kết quả là vua Si-ru đã ban chiếu chỉ cho phép dân Do thái được rời khỏi Ba-by-lôn trở về quê hương (Đa. 1:21; 2 Sử ký 36:22-23; E-xơ-ra 1:1-4). Trong số những gì còn sót lại đó đã xuất hiện một quốc gia được khôi phục và một ngôi đền được xây dựng lại, và từ khởi đầu nhỏ bé đó đã xuất hiện các tiên tri, Lời được viết và cuối cùng là Đấng cứu thế ra đời.
